`Turco´ é un can andaluz e a súa historia comeza, como a película de Dalí e Buñuel, cunha navalla ben afiada.
No seu caso, o taxo foi no pescozo. Os seus donos extraéronlle así o microchip, unha práctica moi habitual entre os propietarios dos 150.000 cans que se abandonan en España cada ano, tantos como vítimas humanas no terremoto de Haití. Sen chip, non hai denuncia. O animal perde a súa identidade e, case sempre, perderá a vida. `Turco´, un labrador noviño, quizais un agasallo de Reyes, vagabundeou non se sabe canto tempo polas aforas de Tarifa, en pleno verán de 2008, e acabou nun campo de manobras. Recollérono uns militares que facían exercicios de tiro, morto de sede, feito un saco de ósos, cheo de pulgas e parásitos. E cun pedruscazo no fuciño que aínda supuraba, cortesía doutro `amante´ dos animais. Turco estaba tan traumatizado que esqueceu como se ladraba, como un neno que enmudece polos malos tratos. Un ano logo da súa odisea, o can seguía sen poder articular un guau.
Así foi como Turco cruzouse na vida de Cristina Praza Jorge, unha soldado profesional de 22 anos, valisoletana, destinada en Ceuta. «Chamáronme os compañeiros que o rescataron. Sabían que me estaba custando adaptarme, que me sentía soa e díxenlle a todo o mundo que quería un can. Mandáronme unha foto polo móbil. Parecía pequeniño, aínda que resultou ser un grandullón. E estaba flaquísimo. Namoreime. Crucei o Estreito no ferry, funme a ver ao veterinario de Alxeciras onde o deixaron e leveimo a casa.»
`Turco´ recuperouse das súas feridas grazas aos mimos de Cristina. E recobrou a alegría, pois a nobreza nunca a perdeu. «É o can máis xoguetón do mundo. Incansable. O que máis lle gusta é correr pola praia. Pódeslle tirar un pau cen veces, que cen veces irá a por el e traeracho.» Viviron xuntos oito meses felices. Gañou peso, aínda que seguía sen ladrar. Unha mañá caeu unha tromba de auga: 160 litros por metro cadrado. E a casa de aluguer de Cristina, unha planta baixa, alagouse de tal modo que era inhabitable. «Rezumaba tanta humidade que tiven que volver ao cuartel. Como alí non podía telo, leveino a casa da miña nai en Castronuevo de Esgueva, un pobo de Valladolid.» Alí, Turco coñeceu a neve. Pero o destino tíñalle reservada unha nova sorpresa. O can rescatado da morte por uns soldados de bo corazón ía ter ocasión de demostrar a súa xenerosidade e devolver o favor. Con fartura.
O sobriño dunha veciña, bombeiro do grupo de especialistas en rescates da Xunta de Castela e León, viuno corretear polo pobo e intuíu enseguida que aquel chucho alegre, vivísimo, que o olfateaba todo coa curiosidade dun detective, sen despistarse xamais, tiña madeira de heroe. Pediu permiso a Cristina para facerlle unha proba. «Xa tiñan a `Dopy´, un golden retriever, pero sempre andan buscando novos cans. Non é nada fácil atopar candidatos que superen as probas. Eu díxenlles que de acordo. Custoume o meu, porque o quero moitísimo, pero me convenceu a miña nai.» O seu argumento era incontestable e resultaría profético: «Imaxínache, Cristina, que algún día `Turco´ salva unha vida».
Cristina púxolles aos bombeiros tres condicións antes de doarlles a `Turco´: que non lle cambiasen o nome, que lle deixasen velo cada vez que fóra a Valladolid e que, se o can non superaba as probas, devolvésenllo. E avisounos, ademais, do gran inconveniente: non ladraba. Como llas arranxaría para alertalos se atopaba un sobrevivente entre os cascallos? Aos quince días chamárona por teléfono. «O teu can xa ladra e está feito unha máquina. Cando saímos a correr, vén connosco. E logo vaise a correr coa seguinte quenda. Nunca ten bastante.» Comezou entón o durísimo adestramento dun rescatador canino en edificios e estruturas colapsadas.
Eugenio, o seu adestrador do parque de bombeiros de Tordesillas, ensinou a `Turco´ o oficio. Moverse nas mil trampas dun derrubamento, penetrarse na escuridade por ocos inverosimis, pois non basta con detectar un cheiro e porse a ladrar, un bo can de rescate intentará seguir profundando e atopar un camiño ata chegar o máis cerca posible da vítima sepulta. Non son cans aos que se entregue a peza dunha persoa e síganlles a pista. Distinguen o cheiro xenérico dos humanos e son capaces de diferenciar se se trata dunha persoa viva ou morta. E de discriminar entre os cheiros das persoas enterradas e os das que están en superficie. É unha gran responsabilidade, porque cando os cans terminan o seu traballo e a zona declárase limpa, empeza o das máquinas de desescombro. Deben compenetrarse co seu binomio humano ata formar un equipo eficaz. O seu premio: unha caricia, unha lambetada, un pau que mordisquear.
Completado o seu adestramento, chegou a proba de lume. `Turco´ e `Dopy´ voaron a Haití cun equipo de sete bombeiros dos parques de Valladolid, Tordesillas e Palencia, con Francisco Rivas como xefe de expedición. E demostraron o que valen. Foron nove días de traballo tan intensos como atroces, traballando 16 horas diarias en condicións inimaxinables, entre réplicas do terremoto e actos de pillaje ou de mera supervivencia. Participaron en 18 rescates. Cando hai 150.000 mortos sobre o terreo, falar de 18 finais felices é como aferrarse a un cravo ardendo. Ata os cans deprímense ante a enormidad da traxedia. Pero cada vida humana conta. Por iso mesmo, Francisco Rivas non poderá esquecer nunca á adolescente que tiveron que deixar nun edificio cando apenas faltaba media hora para desenterrarla porque os escoltas da ONU, medorentos de verse envolvidos nun tiroteo próximo, ordenáronlles abandonar o salvamento e saír de alí como un lóstrego.
Pero tampouco ninguén poderá esquecer o rescate do neno Redjeson Hausteen Claude, de dous anos. Un milagre que deu a volta ao mundo. O pequeno estaba entre os cascallos da vivenda familiar, abrazado ao seu avó morto. Cando o bombeiro Óscar Veiga sacouno en brazos, a familia rodeouno e empezou a bailar ao redor, entre berros de alegría. «Cando o vin por televisión, púxenme a chorar e non podía parar. ¡Ese é o meu `Turco´! É o máis grande que me pasou na vida», recorda Cristina. Turco xa está de volta en España, mordisqueando paus, a súa gran afección, xogando con `Dopy´, o seu compañeiro de fatigas. E adestrándose diariamente para seguir salvando vidas coma se tal cousa.
Carlos Manuel Sánchez
No hay comentarios:
Publicar un comentario